Byrjum á því að spyrja: hversu mikið
skyldi hinn almenni Íslendingur vita um kennaramenntun? Ef hins sama væri spurt
um kennarastarfið, man ég eftir að hafa séð mjög svo misvitrar athugasemdir í
opinberri umræðu, athugasemdir á borð við að kennarar vinni minna en aðrir því
kennslustundin sé aðeins 40 mínútur á meðan aðrar stéttir þurfi að vinna 60
mínútur fyrir tímakaupinu.
Hér er kannski vísbending um þetta. Hér
er einstaklingur að hugleiða möguleikann á því að skrá sig í kennaranám. Í stað
þess að skoða til dæmis heimasíðu Menntavísindasviðs er leitað í viskubrunn
þjóðarinnar. Umræðan ristir ekki djúpt, eins og sjá má. Hve margir skyldu skrá
sig í kennaranám af sannri köllun og djúpri þörf fyrir að láta gott af sér
leiða fyrir æskulýð þessa lands? Hve margir skyldu vera á höttunum eftir
þægilegri innivinnu með löngu sumarfríi? Þessu hef ég oft velt fyrir mér og ég
er ekki viss um að mér myndi líka svarið.
Í fjölmiðlaumræðu á hvaða sviði sem
er vill það oft brenna við að stjórnmálamenn eru spurðir álits og svara því sem
þeir halda að kjósendur vilji heyra. Það á við um hinn skelegga fyrrverandi
ráðherra af Suðurlandi, Björgvin G. Sigurðsson sem lét það út úr sér að fækkun
nýskráninga í leikskólakennaranám gæfi tilefni til styttingar þess, korteri
eftir að sá áfangi náðist að lengja námið í fimm ár.
Hér er honum svarað fullum hálsi af
formanni og varaformanni Kennarasambands Íslands. Málflutningur þeirra er
kröftugur og bent er á fáránleika þess að ætla að hverfa frá svo til nýtekinni
ákvörðun um lengingu náms leikskólakennara. Fróðlegt er að skoða
athugasemdir við greinarnar. Athugasemdunum rignir yfir aumingja Björgvin en
aðeins tveir nenna að ræða málflutning forsvarsmanna KÍ, þar af einn sem er
persona non grata í umræðu um skólamál í 110 Reykjavík.
Vonandi er þetta til marks um annað
og meira en óbeit almennings á misheppnuðum ráðherrum.
Afskipti stjórnmálamanna af
menntamálum eru víðar bitbein. Skóla án aðgreiningar er hér lýst sem misheppnaðri pólitískri stefnu. Ekki er ég viss um
að allir séu sammála því. Munurinn á þessari grein og þeirri sem áður er nefnd
er fyrst og fremst sá að hér talar leikmaður. Stóra spurningin er hvor greinin
er líklegri til að vinna óbreytta lesendur á sitt band en hér má hins vegar sjá
starfandi grunnskólakennara sem deilir greininni á fésbókarsíðu sinni og fær
áhugaverð viðbrögð:
Hér er gott að hafa í huga að almennt eru viðhorf íslenskra
kennara til skóla án aðgreiningar ekki í lagi eins og sjá mátti í nýlegri
starfsháttarannsókn. Málefni nemenda með sérþarfir eru eitt þeirra atriða sem
ekki er fjallað nægilega um í kennaranámi hér á landi, sem kannski skýrir
viðhorfin að einhverju leyti.
Raddir kennara geta haft áhrif á almenningsálitið heyrast að
mínu mati ekki nógu víða. Á því eru þó nokkrar undantekningar. Hressandi umræðu
um leikskólann má sjá hér þar sem áhyggjur ráðamanna af fækkun nema eftir lengingu eru
afhjúpaðar sem hrein og klár níska. Sennilega rétt mat. Í athugasemd má einmitt
sjá svar við spurningunni um afstöðu almennings til lengingar
leikskólakennaranámsins.
Eldri færslan er endurbirting erindis frá hugmyndaþingi
Samfylkingarinnar og er hressandi lesning en fellur tæpast undir
fjölmiðlaumræðu. Ég get þó ekki á mér setið að benda á að þegar talað er um að
í reglugerðum sé hestum ætlað meira pláss en leikskólabörnum, að hestar eru mun
stærri.
Að öllu gamni slepptu er hér nokkuð skondin bloggfærsla þar sem framhaldsskólakennari
ýjar að því að kollegar hans líti almennt niður á kennara á lægri skólastigum.
Ég vona virkilega að honum skjátlist.
Ragnar er annar bloggari sem hefur verið áberandi, að minnsta
kosti hef ég oft verið spurður hvort ég sé hann, vegna tengingarinnar við
Norðlingaskóla. Hér er áhugaverð uppástunga, þótt fyrst þurfi að skrolla fram
hjá fjasi um tölvubúnað. Kandídatsárið er í sjálfu sér ekki ný bóla í umræðunni
en mótleikurinn sem Ragnar setur hér fram – að eldri kennarar hljóti símenntun
hjá háskólunum í skiptum fyrir leiðsögn við nýliða – er óneitanlega spennandi
og í takt við hugmyndir um hina langþráðu þriðju vídd.
Skrollum nú aðeins upp. Ég neita að nota orðið “skruna”
eins og skýrast mun hér á eftir. Ragnar Þór gerir vaxtarmöguleika
menntakerfisins á sviði upplýsingatækni að umræðuefni. Símenntun og starfsþróun
kennara með aðstoð slíkrar tækni er að mínu mati vannýtt auðlind. Þó hafa
sprottið nokkrar gorkúlur undanfarin misseri, til dæmis þetta, þetta, þetta og þetta svo bara séu tekin dæmi af
fésbókinni. Eflaust eru dæmin miklu fleiri. Það er hins vegar umhugsunarefni að
tæknin skuli ekki vera notuð í miklu meira mæli en nú er gert. Það er gömul
tugga að íhaldssemi hrjái kennarastéttina og skólakerfið en kannski þó skýring
að hluta til. Sjálfur hef ég þá reynslu í þessu sambandi að til séu öfl sem
beinlínis standa í vegi fyrir því að íslenskir kennarar geti nýtt sér
upplýsingatækni. Þegar þeir sem halda um budduna taka höndum saman við þá sem
hafa athygli ráðherra á tyllidögum er ekki von á góðu.
Það er vonandi að þeir sem ráða ferðinni í menntun kennara
hér á landi þjáist ekki af framfarakvíða og tregðu en hér er reyndar vísbending um að svo sé ekki.